λέμφωμα

Το λέμφωμα είναι ένας συλλογικός όρος για τους διευρυμένους λεμφαδένες ή τη διόγκωση των λεμφαδένων και τους όγκους του λεμφικού ιστού. Τα κακοήθη λεμφώματα είναι κακοήθεις νεοπλασίες (νεοπλασία). Τα κακοήθη λεμφώματα προσβάλλουν κυρίως άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Η ηλικιακή αιχμή βρίσκεται στην 6η δεκαετία της ζωής. Υπάρχουν όμως και κακοήθη λεμφώματα που εμφανίζονται στην παιδική ηλικία. Η ταξινόμηση του ΠΟΥ κάνει διάκριση μεταξύ του λεμφώματος Hodgkin και του λεμφώματος μη Hodgkin. Τα τελευταία χωρίζονται σε λεμφώματα Β-κυττάρων και λεμφώματα Τ-κυττάρων (Wikipedia). Η νόσος του Hodgkin είναι μια σπάνια ασθένεια, που επηρεάζει δύο έως τρεις περιπτώσεις ανά 100.000 άτομα ετησίως. Ο καρκίνος των λεμφαδένων μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Τα άτομα μεταξύ 20 και 30 ετών αρρωσταίνουν πιο συχνά. Μια άλλη, κάπως μικρότερη αιχμή συχνότητας εντοπίζεται σε άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών. Με συνδυασμό χημειοθεραπείας και ακτινοθεραπείας, η νόσος του Hodgkin μπορεί να θεραπευτεί σε πάνω από το 90 τοις εκατό των περιπτώσεων. Ακόμα και σε προχωρημένα στάδια υπάρχει ακόμα πιθανότητα ανάκαμψης. Χωρίς θεραπεία, η ασθένεια είναι συνήθως θανατηφόρα. Ανάλογα με τον τύπο και την έκταση των ανιχνευόμενων κυττάρων λεμφώματος, υπάρχουν 2 διαφορετικοί τύποι της νόσου του Hodgkin:
1) Λεμφοκύτταρα κυρίαρχη μορφή λεμφώματος Hodgkin (σχετικά σπάνια με περίπου 5%).                 2) Κλασικό λέμφωμα Hodgkin:
α) οζώδης σκληρυντικός τύπος (με περίπου 65% τη συνηθέστερη μορφή).
β) μεικτού τύπου (περίπου 25%)
γ) κλασικού τύπου πλούσιος σε λεμφοκύτταρα (με περίπου 4% των περιπτώσεων).
δ) Κλασικού τύπου με λίγα λεμφοκύτταρα (σχετικά σπάνια με περίπου 1%).
ε) μη ταξινομήσιμο λέμφωμα Hodgkin.
Η νόσος του Hodgkin μπορεί να αντιμετωπιστεί σχετικά καλά με συνδυασμένη χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία. Συνήθως χορηγείται πρώτα χημειοθεραπεία και ακολουθεί ακτινοβολία. Η χημειοθεραπεία στοχεύει να σκοτώσει τα κακοήθη κύτταρα λεμφώματος. Διάφορα κυτταροστατικά χορηγούνται σε τακτά χρονικά διαστήματα (κύκλοι) σύμφωνα με ένα σταθερό πρόγραμμα. Το λέμφωμα Hodgkin είναι πολύ ευαίσθητο στην ακτινοβολία. Οι παρενέργειες της θεραπείας είναι αναπόφευκτες, καθώς τόσο η χημειοθεραπεία όσο και η ακτινοθεραπεία προσβάλλουν κακοήθεις αλλά και υγιείς ιστούς. Μπορεί να εμφανιστεί ναυτία, έμετος, διάρροια, απώλεια μαλλιών, αδυναμία, φλεγμονή των βλεννογόνων και μολυσματικές ασθένειες. Πιθανές μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της θεραπείας είναι η βλάβη οργάνων, για παράδειγμα ο θυρεοειδής αδένας, οι πνεύμονες και η καρδιά. Ο κίνδυνος δευτερογενούς καρκίνου μπορεί να αυξηθεί με τη θεραπεία. Η γονιμότητα μπορεί επίσης να επηρεαστεί. Στην περίπτωση της νόσου του Hodgkin, η μεταμόσχευση βλαστοκυττάρων του αίματος -αυτά είναι προγονικά κύτταρα του αιμοποιητικού συστήματος- είναι μια επιλογή εάν υπάρχει υποτροπή και η επαναλαμβανόμενη συμβατική χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία δεν φαίνεται να είναι αποτελεσματική. Εδώ, μετά τη συμβατική χημειοθεραπεία, λαμβάνονται τα αιμοσφαίρια του ίδιου του ασθενούς και αυτά μεταφέρονται πίσω μετά από υψηλή δόση, η οποία καταστρέφει ολόκληρο το αιμοποιητικό σύστημα (αυτόλογη μεταμόσχευση βλαστοκυττάρων αίματος). Αυτό προκαλεί την επανάληψη του συστήματος σχηματισμού αίματος.
Το λέμφωμα μη Hodgkin περιλαμβάνει την ομάδα όλων των κακοήθων λεμφωμάτων, δηλαδή τα μονοκλωνικά νεοπλάσματα Β ή Τ κυττάρων που δεν έχουν τα χαρακτηριστικά του λεμφώματος Hogkin. Τα λεμφώματα των Β κυττάρων αντιπροσωπεύουν περίπου το 80-85% των λεμφωμάτων μη Hodgkin. Η συχνότητα εμφάνισης είναι 5-10 ανά 100.000/έτος. Οι άνδρες προσβάλλονται συχνότερα από τις γυναίκες. Υπάρχει συσσώρευση πάνω από όλα στα γηρατειά. Ένας δραστικά αυξημένος κίνδυνος ασθένειας υπάρχει με τη νόσο HIV ( flexion.doccheck.com ).                  Ανάλογα με το πώς εξαπλώνεται στο σώμα, το λέμφωμα Hodgkin εκχωρείται σε ένα από τα 4 στάδια (σύμφωνα με την Ann-Arbor):
Στάδιο Ι: Συμμετοχή μόνο μιας περιοχής λεμφαδένων.
Στάδιο II: Συμμετοχή λεμφαδένων στη μία πλευρά του διαφράγματος (στήθος ή κοιλιά). Συμμετοχή 2 ή περισσότερων λεμφαδένων περιοχών.
Στάδιο III: Συμμετοχή λεμφαδένων και στις δύο πλευρές του διαφράγματος (τόσο του θώρακα όσο και της κοιλιάς), προσβολή 2 ή περισσότερων λεμφαδένων περιοχών.
Στάδιο IV: Συμμετοχή ενός ή περισσότερων εξωλεμφικών οργάνων (εγκέφαλος, οστά) ανεξάρτητα  το πρότυπο της συμμετοχής των λεμφαδένων. Η θεραπεία λεμφώματος μη Hodgkin εξαρτάται από τον τύπο του λεμφώματος και επομένως είναι διαφορετική. Γενικά, τα λεμφώματα υψηλού βαθμού ανταποκρίνονται πολύ καλύτερα στη θεραπεία από τα λεμφώματα χαμηλού βαθμού. Για το λόγο αυτό, υπάρχουν πιθανότητες ίασης σε όλα τα στάδια της νόσου στο λέμφωμα μη Hodgkin υψηλού βαθμού, ενώ αυτό είναι συνήθως εφικτό μόνο στα στάδια I και II στο λέμφωμα χαμηλού βαθμού μη Hodgkin. Το χαμηλού βαθμού μη Hodgkin λέμφωμα (στάδια I και II) μπορεί συχνά να θεραπευτεί μόνο με ακτινοβολία. Στην περίπτωση του λεμφώματος μη Hodgkin υψηλού βαθμού και του προχωρημένου λεμφώματος μη Hodgkin χαμηλού βαθμού (στάδια III και IV), η χημειοθεραπεία σύμφωνα με το σχήμα ΧΑΠ είναι συνήθως απαραίτητη. Η ΧΑΠ σημαίνει τον συνδυασμό των ενεργών συστατικών: Κυκλοφωσφαμίδη, Υδροξυδαουνορουβικίνη, Ονκοβίνη και Πρεδνιζολόνη. Εάν το λέμφωμα μη Hodgkin είναι ήδη προχωρημένο, η στρατηγική «παρακολουθώ και περιμένετε» μπορεί επίσης να είναι χρήσιμη. Ωστόσο, αυτό είναι δυνατό μόνο εάν το λέμφωμα αναπτύσσεται πολύ αργά. Μια άλλη μέθοδος θεραπείας είναι η θεραπεία με αντισώματα. Χρησιμοποιεί το γεγονός ότι τα καρκινικά κύτταρα έχουν ορισμένες πρωτεΐνες στην επιφάνειά τους. Τα χορηγούμενα αντισώματα μπορούν να αναγνωρίσουν αυτές τις πρωτεΐνες και να σχηματίσουν ένα σύμπλεγμα με το ελαττωματικό κύτταρο, με αποτέλεσμα να καταστραφεί. Η θεραπεία με αντισώματα πραγματοποιείται σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία. Η μεταμόσχευση μυελού των οστών ή η μεταμόσχευση βλαστοκυττάρων από το αίμα είναι επίσης πιθανές μορφές θεραπείας για το λέμφωμα μη Hodgkin ( www.netdoktor.de ).
Μια άλλη θεραπευτική επιλογή είναι τα δενδριτικά κύτταρα. Το θεραπευτικό όφελος στο λέμφωμα έχει αποδειχθεί επιστημονικά. Είναι δυνατή η θεραπεία τόσο ως μονοθεραπεία με δενδριτικά κύτταρα όσο και ως συνδυαστική θεραπεία με χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία. Αυτό μειώνει τις παρενέργειες αυτών των θεραπειών και ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα.